Śpiewaczki z Kalinówki Królewskiej
Pamiętam dobrze pierwsze pojawienie się zespołu z Kalinówki Królewskiej na lokalnym przeglądzie w Siemiatyczach. Był rok 1976, i tam pośród najrozmaitszych występów zespołów folklorystycznych i quasi folklorystycznych zalśnił śpiew z Kalinówki, zwłaszcza pieśń weselna „Czem nie kowała siwa zezula”. Melodia oparta na skali pentatonicznej, nawiązująca do dawnego repertuaru weselnego, prawdziwie archaiczna. Byłam pod wrażeniem tego zespołu, w ślad za tym wrażeniem powstały nagrania dokonane już w Kalinówce, było ich dużo. Wówczas był to jeden z pierwszych, a może nawet pierwszy zespół śpiewaczy w okolicy. O zespole i Kalinówce Królewskiej opowiadała jego kierowniczka i twórczyni, pasjonatka kultury ludowej Helena Skutnikowa: „do nazwy wsi przyczynił się na pewno król Zygmunt August, który przebywał w pobliskim Knyszynie. Legenda mówi, że w trakcie polowania król zgubił się w leśnych ostępach. Późną nocą usłyszano w Kalinówce szczekanie psów, miejscowi chłopi wyprowadzili króla z trudnych okoliczności, nakarmili, przenocowali, a w podzięce król nadał wsi nazwę Kalinówka Królewska” (nagr. PR 1976).
Co ważne, zespół z Kalinówki dał początek powstaniu bardzo licznych zespołów śpiewaczych w tej części Polski – na Podlasiu i Suwalszczyźnie. Wiele z nich działa i istnieje do dzisiaj.
Biogram
Śpiewaczki z Kalinówki Królewskiej, zespół „Kalinka” / Podlasie
Helena Skutnik 1928-2006 (w centralnym kadrze)
Halina Mikita
Maria Maksim
Genowefa Kakowska
Anna Niemotko
Barbara Walińska
Wanda Oszczapińska
Zofia Oszczapińska
Motorem dla powstania w 1975 roku zespołu „Kalinka” z Kalinówki Kościelnej było zapewne powstanie kategorii „zespoły śpiewacze” w regulaminie Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych. Zespół powstał przy miejscowym Kole Gospodyń Wiejskich, co zdarzało się często, bo koła te zrzeszały lokalną społeczność i skupiały się przede wszystkim na działalności kulturalnej, głównie na różnych dziedzinach folkloru. Kalinówka Królewska to wieś położona w Puszczy Knyszyńskiej. Ważną osobą dla powstania zespołu była Helena Skutnik (z domu Jarmoszko), hafciarka, śpiewaczka. Postanowiła przywrócić, przypomnieć lokalne pieśni tej części Podlasia z obrzeża Puszczy Knyszyńskiej. Rozpoczęła od zbierania pieśni wśród najstarszych mieszkańców, stopniowo wzbogacając zarówno zbiór jak i repertuar tworzonego zespołu. Ostatecznie kobiety z Kalinówki Królewskiej znały i śpiewały przez wiele lat różnorodne pieśni, począwszy od kolęd i pastorałek o unikatowych tekstach, przez pieśni żniwne, dożynkowe, ballady, po pieśni weselne. Występowały wielokrotnie na imprezach województwa podlaskiego m.in „W poszukiwaniu folkloru”, trzykrotnie na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu w latach 1979, 1986 i 1988. W latach osiemdziesiątych zespół „Kalinki” organizował Przeglądy Wojewódzkie Zespołów Kolędniczych. Dziś należy już do historii Podlasia i Ziemi Knyszyńskiej.
Nagrody:
1983 – Nagroda im. Oskara Kolberga
1979, 1986, 1988 – Festiwal Kapek i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu – I miejsce
Więcej:
NagrodaKolberg.pl
Archiwa:
Polskie Radio Dwójka, Archiwum Muzyki Wiejskiej fundacji Muzyka Odnaleziona
Artykuły powiązane:
